Cơ Cực Săn ‘Đặc Sản Khủng Long’, Thần Dược Cho Quý Ông

Món kỳ nhông từ món ăn dân dã của người nghèo không có tiền mua thịt cá bỗng thành món đặc sản, với rất nhiều cái tên mỹ miều như "khủng long thời hiện đại" khiến không ít thực khách lắm tiền nhiều của bỏ ra để được thưởng thức, và cái nghề săn nhông bỗng trở thành cái nghề kiếm cơm của nhiều người.

Hiện tại, không ít các quán bán đặc sản biển rừng từ thôn quê cho tới thành thị đều có món đặc sản kỳ nhông này, và để tạo sự lạ lẫm cho các thực khách họ đã lấy rất nhiều cái tên khác nhau để đặt cho món kỳ nhông, có nơi người ta đặt là rồng đất, có nơi lại gọi một cách hoành tráng hơn là khủng long, có nơi thì gọi đơn giản là nhông. Nhưng với tất cả những người đã từng thưởng thức qua món thịt kỳ nhông thì đều có chu ng một nhận xét là đáng đồng tiền bát gạo.

Anh Trần Hoàng, một chủ quán nhậu tại Đà Nẵng chia sẻ rằng thời gian gần đây món thịt kỳ nhông được rất nhiều khách ưa chuộng. Thế nên ban đầu anh chỉ làm thử một vài món và chỉ làm cho khách quen đặt thì bây giờ anh đã chuyển sang bán đại trà, món thịt kỳ nhông trở thành món chính của quán anh. Anh Hoàng cũng cho biết rằng việc đặt hàng từ các trại nuôi kỳ nhông là điều rất dễ dàng, vì thời gian qua ở địa phương này có hàng loạt trang trại nuôi kỳ nh 4;ng trên cát mọc lên cung cấp nguyên liệu cho các quán như anh. Anh bảo, thịt kỳ nhông trắng, mềm và thơm, sau khi hơ qua lửa nóng rất dễ đánh vẩy, cũng như chế biến được rất nhiều món: Chiên giòn, xé trộn gỏi, xào lăn, xào sả ớt. Món chả này là thịt nhông băm nhuyễn với ít mộc nhĩ, gia vị rồi cuốn bánh tráng, đem chiên. Thoạt trông, cũng giống loại chả ram cuốn tôm, thịt heo ở vùng này nhưng hương vị thơm ngon, lạ miệng hơn.

Với món nhông nướng, thì dùng thịt nhông băm nhuyễn, ướp gia vị, rồi gói lá ổi thành từng miếng bằng ngón tay cái, xong cho vào vỉ nướng trên lửa than. Hoặc để nướng nguyên con, sau khi làm nhông xong, đem ướp gia vị rồi đưa nướng sẽ thành một đĩa nhông vàng ươm. Món này có thể không hợp với người "yếu tim" nhưng lại vô cùng đậm đà với dân nhậu vì xương nhông khá giòn, nhâm nhi có "cảm giác" hơn là nhông đã băm nhuyễn. Ngoài ra còn các món canh nhông, nhông nướng trui, nhông hon, nhông rô ti, cà ri nhông... vô cùng đặc biệt.

Anh Hoàng cho biết quán của anh thường mua gom nhông từ những người đi đào, giá xê dịch từ 350.000-450.000 đồng/kg kỳ nhông sống. Do nhông thời gian này hiếm và đắt nên cũng có nhiều quán treo biển thịt nhông nhưng đã pha thêm thịt heo để tăng lãi. Không chỉ là món nhậu đặc sản, thịt kỳ nhông còn là vị thuốc với nhiều công dụng chữa bệnh và cũng là "thần dược tình yêu" cho các quý ông.

Trên những con đường đất cát vắng hoe của xã Tam Nghĩa (Núi Thành, Quảng Nam) với những vạt rừng lúp xúp trập trùng, mùa hè nắng như đổ lửa nhưng vẫn có những người cặm cụi nón mũ, áo yếm và bao tải nhỏ để đi săn cái món khủng long thời hiện đại này. Cái nắng mù hè nơi này thật gay gắt, nóng như đổ lửa, cây cỏ khô cằn xơ xác. Chỉ có nắng và bụi mịt mù theo từng cơn gió trên những trảng cát. Giữa những khu vực khô khát cỏ cháy gần như hoang vu, c 3; mấy người đàn ông đang lui cui đào xới trên lưng chừng triền cồn cát. Họ đang săn kỳ nhông. Những người đàn ông mồ hôi nhễ nhại đang hì húc đào cái hang sâu phải đến gần 2m để bắt kỳ nhông. Một thợ săn nhông tên hòa cho biết: "Loại nhông to thì chừng 3, 4 con đã được 1kg, còn nhông "lỡ" là loại vừa, một ký 6 - 7 con. Nếu một ký có đến 9, 10 con là loại nhông "que", nhỏ xíu. Chỉ có nhông thơm là số một, ngon nhất trong các loại.

Thành quả sau một buổi đi săn.

Ở nhiều xã thuộc tỉnh Quảng Trị, hiện không rõ có bao nhiêu nguời đang hành nghề săn nhông, nhưng các điềm thu mua thì thấy nhan nhản. Tuy nhiên, nhông là loài sinh sản không nhiều, môi trường sống lại đang ngày càng bị thu hẹp nên số lượng nhông ngày một khan hiếm. ngoài việc đào, cánh săn nhông ở đây còn dùng bẫy. Săn bắt nhông bằng ná cao su chỉ dành cho tay sành điệu, phổ cập vẫn là đặt bẫy bằng tre. Một đoạn tre ngắn tròn, đường kính vừa miệng hang nhông đầu có g ắn nhánh cung cong nhờ sợi dây nối vào chốt nhỏ chừa đầu một thòng lọng đặt chính cửa hang. Nhông no mồi tìm về hang chui vào sẽ dễ dàng mắc chốt, cung bật, lập tức vòng dây thắt chặt, càng vùng càng siết chỉ còn biết nằm chờ chủ bẫy đến tóm cổ bỏ vào bao. Bằng kinh nghiệm riêng, người săn sẽ cắm bẫy trước các cửa hang, khi nhông mò lên đi ăn thì... a lê hấp! Phải có tay nghề cao và có "mạng sát nhông" mới có thể... chặt bị.

Nhiều người thường đi đào nhông cùng vợ hoặc con, nhưng lắm khi cũng chỉ một mình. Chính vì thế mà có nhiều vụ sập hầm cát khi bắt nhông mà người tử nạn đến lúc chết tay vẫn còn cầm chặt con nhông bắt được. Cuộc mưu sinh nào cũng lắm cam go và cả những bất trắc, nhưng cuộc mưu sinh khi bắt nhông quả là lắm nỗi chua cay, đau xót. Thế nhưng mấy năm qua, theo đà của con nhông lên bàn đặc sản, nhiều người ở đây không thể nhớ hết đã có bao nhiêu cái chết do bị cát vùi trong lúc moi nhông.

Kể về những cơ cực và hiểm nguy của nghề săn nhông này, ông Trần Thanh Tùng (61 tuổi) cho hay, thường người kỹ tính đi đào nhông phải có đôi, để nếu có người sụp cát thì người còn lại moi tìm hoặc cầm chân kéo ngay ra khỏi đụn cát đang ập kín người mới có cơ may sống sót. Thế nhưng vì "máu" nên rồi mỗi người mỗi hướng, mạnh ai nấy đào đến khi sụp hầm thì không ai biết mà cứu. Ông Tùng cho biết chiều sâu của hang nhông thường từ 1-1,5m. Muốn bắt  3;ược con nhông trong hang, người đào phải nằm sát đất, mặt úp vào trong lòng hang để rướn theo con nhông. Thường khi sụp cát, nửa thân trên bị vùi kín, không có tư thế chống đẩy và đã đuối sức do theo nhông, rất dễ dẫn đến chết ngạt.

Nhưng vì miếng cơm manh áo họ vẫn phải bám cái nghề đầy nguy hiểm này.